| Với lượng rơm từ 1 ha trồng lúa có thể chất được 200 m mô nấm. Sau khi trồng nấm 25-30 ngày có thể thu được 250-300 kg nấm tươi. Giá nấm tươi dao động từ 30.000-50.000 đồng/kg, với mức giá này, nguồn thu từ trồng nấm không phải là nhỏ.
Thời vụ:
Mùa vụ trồng nấm rơm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và lao động nông nhàn tại địa phương. Nấm rơm có thể trồng được quanh năm, tuy nhiên tùy theo điều kiện thời tiết mà chúng ta áp dụng các biện pháp kỹ thuật như sau:
 |
| Thu hoạch nấm rơm. Ảnh: NHẬT HUY |
Vào mùa đông xuân, giáp Tết Nguyên đán có gió lạnh thì phải chắn gió, giữ ấm và làm mô nấm lớn hơn. Vào mùa mưa cần làm mái che hoặc tủ rơm dầy hơn để giảm độ ẩm, làm nền mô cao để tránh ngập úng. Ở những nơi có nhiều gió, gió mạnh cần làm rào chắn gió, bố trí các mô nấm thẳng góc với hướng gió.
Địa điểm trồng:
Chọn địa điểm để trồng nấm rơm phải thuận lợi cho việc vận chuyển rơm, thu hoạch và chuyên chở nấm; gần nguồn nước tưới; nền bằng phẳng, cao ráo, không bị úng ngập, thoáng sạch. Trước khi chất rơm phải làm phẳng nền, trong mùa mưa nên làm rãnh thoát nước (10x20 cm) và đào các liếp rộng 60-80 cm, cao 10 cm có độ dốc đổ về 2 mé thấp. Đầm nén mặt liếp giúp thoát nước tốt, không bị úng ngập khi tưới.
Chuẩn bị rơm:
Rơm sau khi thu hoạch lúa có thể dùng rơm tươi hoặc rơm đã khô, rơm không bị mục nát biến thành màu đen. Chuẩn bị rơm bằng một trong hai cách sau:
- Ủ rơm thành đống: Cách này áp dụng được cho cả rơm tươi và khô. Rơm được chất thành đống chiều rộng 1,5-2 m, chiều dài 4-8 m, cứ mỗi lớp rơm cao 20-30 cm. Tưới nước cho rơm thấm đều và dùng chân giậm cho dẽ. Tiếp tục chất các lớp tiếp theo cho đến khi đống rơm có chiều cao 1,3-1,5 m. Sau đó lấy ni-lông, rơm hoặc lá chuối ủ xung quanh để giữ ẩm và giữ nhiệt. Thời gian ủ rơm từ 10-12 ngày.
- Xử lý rơm bằng nước vôi trước khi ủ: Rơm được nhúng vào nước vôi pha với tỷ lệ 3% (3 kg vôi cho 100 lít nước) ngâm rơm vừa đủ ngập từ 20-30 phút để diệt nấm tạp, tẩy rửa chất phèn, chất mặn trong rơm rạ.
Sau đó vớt rơm ra để ráo nước và chất thành đống giống như cách ủ rơm thành đống. Thời gian ủ từ 5-6 ngày, sau khoảng 2-3 ngày trở rơm một lần. Nếu thấy rơm rạ quá ướt cần giảm bớt vật liệu đậy bên ngoài, nếu rơm bị khô cần bổ sung thêm nước vôi tỷ lệ 3% tưới vừa đủ.
Chọn meo giống:
Sợi tơ nấm trong bịch meo có màu trắng trong, mở nắp có mùi tương tự như mùi của nấm rơm. Tơ nấm phát triển đều khắp mặt trong bịch meo. Một bịch meo trọng lượng 120 g, có thể gieo trên mô nấm rộng 0,5 m; cao 0,4-0,5 m và dài 4-5 m.
Xếp mô và rắc meo giống:
Rải một lớp rơm đã ủ lên mặt liếp, tiếp đó tưới nước. Dùng tay đè dẽ dặt sao cho có chiều rộng theo mặt liếp khoảng 50 cm, chiều cao 20 cm. Rải meo giống dọc 2 bên luống, cách mép luống 5-7 cm. Tiếp tục lặp lại thao tác trên cho lớp rơm thứ 2, thứ 3...
Nếu ủ 3 lớp thì phía trên không rải men giống, chỉ rải rơm khô dầy 4-5 cm. Tưới nước đè dẽ dặt, vuốt mặt ngoài cho mô láng, gọn. Nếu mô không gọn, mặt ngoài mô không láng khi thu hoạch nấm sẽ làm hư các nụ nấm nhỏ, làm giảm năng suất.
Chăm sóc và thu hoạch:
Theo dõi nhiệt độ và độ ẩm là khâu quan trọng nhất trong quá trình sản xuất nấm. Độ ẩm là yếu tố hàng đầu, vì độ ẩm giúp quá trình phân hủy rơm rạ thuận lợi, từ đó sẽ tạo nhiệt độ trong mô nấm. Nếu độ ẩm cao, nhiệt độ sẽ giảm, mô nấm bị lạnh; độ ẩm thấp mô bị khô, nhiệt độ tăng.
Kiểm tra mô nấm bằng cách dùng tay rút một nắm (khoảng 15-20 cọng) rơm ở giữa luống, bóp chặt trong lòng bàn tay, nước hơi rịn qua kẽ tay là vừa. Nếu nước không rịn qua kẽ tay là khô, phải tưới. Nếu thấy nước chảy qua kẽ tay thành giọt là dư nước, phải ngưng tưới nước và ngày đó phải dỡ áo mô bên ngoài cho nước bốc hơi. Trong mùa mưa phải làm mái che sau khi dỡ áo mô.
Khi kiểm tra mô nấm thấy nhiệt độ tăng, rơm ủ thiếu nước cần dùng thùng vòi bên ngoài tưới cho mô nấm. Khi kiểm tra mô nấm thấy nhiệt độ giảm, mô bị lạnh, ngưng tưới nước, dỡ bớt áo mô, mái che nắng... để giúp mô hấp thu được nhiều nắng.
Sau khi chất mô 5-8 ngày, cần phải dỡ lớp rơm đậy mô ra xốc cho tơi và đậy trở lại cho mô nấm để tránh tơ nấm ăn lan ra ngoài không tạo được nấm.
Thu hái nấm rơm:
Sau khi rắc meo giống từ 10-14 ngày là có thể thu hoạch nấm rơm. Nấm ra rộ vào ngày thứ 12-15, sau đó 7-8 ngày ra tiếp đợt 2 và thu hái trong 3-4 ngày thì kết thúc vụ trồng nấm. Thu hái nấm mỗi ngày 2 lần. Lần 1 vào sáng sớm trước 6 giờ. Thu hái lần 2 vào khoảng 14-15 giờ chiều. Thời gian thu hái nấm thường từ 7-10 ngày./. |
