Chuyển đổi táo bạo, biến vườn tạp thành "mỏ vàng" sầu riêng ở Cần Thơ

Câu chuyện của ông Lâm không phải là một sự may mắn ngẫu nhiên mà là kết quả của một hành trình dài đầy trăn trở, nỗ lực lao động miệt mài và sự chuyển đổi táo bạo.

Ông Lâm nhớ lại, khoảng 20 năm về trước, cũng như bao hộ dân khác trong vùng, khu vườn rộng lớn của gia đình ông là một “hỗn hợp” của đủ loại cây ăn trái: xoài, cam, vú sữa, chanh, hạnh… Sự đa dạng này tưởng chừng là một lợi thế, nhưng trên thực tế, nó lại là nguyên nhân chính dẫn đến sự bấp bênh.

Thiếu kỹ thuật canh tác bài bản, mỗi loại cây trồng một kiểu, cộng thêm tình trạng "được mùa mất giá" do bị thương lái ép giá, tất cả đã khiến cuộc sống gia đình ông Lâm và nhiều người dân trong vùng luôn trong tình trạng “thiếu trước hụt sau”.

Nhận thấy cần phải tìm một hướng đi mới để thoát khỏi vòng luẩn quẩn đó, ông Lâm đã chủ động tìm đến các cán bộ khuyến nông và Hội Nông dân xã. Sau nhiều buổi trao đổi, tìm hiểu kỹ lưỡng về thị trường và thổ nhưỡng đặc trưng của vùng đất Phong Điền, một ý tưởng táo bạo đã nhen nhóm trong ông: Chuyển đổi toàn bộ vườn tạp sang trồng sầu riêng.

Vào thời điểm ấy, sầu riêng vẫn còn là một loại cây trồng khá kén người, đòi hỏi kỹ thuật cao và vốn đầu tư lớn, nhưng ông Lâm tin rằng đây chính là “chìa khóa” để nâng cao giá trị kinh tế.

Năm 2015, ông bắt tay vào cải tạo hơn 1ha đất vườn, trồng giống sầu riêng Khổ qua – một giống cây ăn quả được đánh giá cao lúc bấy giờ. Với sự hỗ trợ tận tình của cán bộ khuyến nông cùng Hội Nông dân, ông đã không ngừng học hỏi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất.

Từ việc tìm hiểu đặc tính của từng giống cây, cách chăm sóc, bón phân đến việc phòng trừ sâu bệnh, ông Lâm đều tự mình mày mò, tìm tòi và thực nghiệm. Nhờ đó, những vụ sầu riêng đầu tiên đã mang lại hiệu quả bất ngờ, liên tục trúng mùa và được giá. Đây chính là động lực để ông xác định sầu riêng là cây trồng chủ lực.

Với quyết tâm làm giàu bền vững, ông Lâm không ngừng mở rộng diện tích. Từ 1ha ban đầu, ông tích cóp lợi nhuận để mua thêm đất và thuê thêm vườn, nâng tổng diện tích sầu riêng lên gần 6ha (trong đó, 4,2ha là đất của gia đình và gần 2ha là đất thuê).

Từ những giống sầu riêng phổ thông ban đầu, ông mạnh dạn đầu tư vào những giống có giá trị kinh tế cao, mở ra một chương mới cho sự nghiệp trồng trọt của mình.

Khẳng định thương hiệu bằng những giống sầu riêng ’VIP’

Hơn cả một người nông dân đơn thuần, ông Huỳnh Thanh Lâm còn là một doanh nhân có tầm nhìn. Khi những giống sầu riêng mới như Ri6, Monthong, Musang King và đặc biệt là Black Thorn bắt đầu xuất hiện và tạo cơn sốt trên thị trường, ông Lâm đã nhanh chóng đón đầu xu hướng.

Ông là một trong những người tiên phong tại địa phương mạnh dạn chuyển đổi các giống cây trồng để nâng cao giá trị sản phẩm.

Vườn sầu riêng của ông hiện nay là sự tổng hòa của những giống cây "VIP" nhất. Nổi bật nhất là giống Black Thorn, được ông ghép trên gốc cây Ri6 đã hơn 15 năm tuổi.

"Hiện nay, tui có trên 30 cây sầu riêng Black Thorn trồng ghép trên gốc cây Ri6 trên 15 năm tuổi đã cho trái vụ đầu. Ưu điểm của việc ghép Black Thorn vào thân Ri6 15 năm tuổi là chỉ chưa đầy 3 năm cây Black Thorn đã cho trái. Vụ sầu riêng vừa qua, mỗi cây thu được trên 100kg, với giá thành 250.000-300.000 đồng/kg", ông Lâm tự hào chia sẻ.

Với sự đầu tư bài bản và áp dụng kỹ thuật trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, sản lượng sầu riêng của vườn nhà ông không ngừng tăng trưởng. Từ 48 tấn năm 2021, sản lượng đã tăng lên 80 tấn vào năm 2024.

Nhờ vào những giống sầu riêng giá trị cao, tổng thu nhập từ sản xuất và kinh doanh của ông đã tăng mạnh qua các năm, từ 2,42 tỷ đồng năm 2021 lên tới 5,3 tỷ đồng vào năm 2024. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận thu về cũng tăng trưởng tương ứng, đạt 4,5 tỷ đồng vào năm 2024 – một con số đáng mơ ước đối với bất kỳ người nông dân nào.

Không chỉ dừng lại ở việc sản xuất, ông Lâm còn là người tiên phong trong việc liên kết nông dân. Năm 2019, ông và các hộ dân chung chí hướng đã thành lập Tổ hợp tác và đến tháng 5/2024, chính thức nâng cấp thành Hợp tác xã (HTX) Sầu Riêng Tân Thành.

Với vai trò Giám đốc HTX, ông Lâm đã tạo ra một mô hình liên kết sản xuất hiệu quả, chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật và đảm bảo đầu ra ổn định cho các thành viên.

Ngoài ra, ông còn mở vựa thu mua sầu riêng với sản lượng lên tới 100 tấn/năm, và đang xúc tiến mở các cửa hàng mang thương hiệu “Sầu riêng Phong Điền - Cần Thơ” tại TP Đà Nẵng và Bến Ninh Kiều, Cần Thơ, nhằm đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng một cách trực tiếp nhất.

Hoạt động sản xuất của gia đình ông và HTX mỗi năm tạo việc làm cho khoảng 150 lao động tại địa phương, trong đó có khoảng 15 lao động thường xuyên, với thu nhập khoảng 12 triệu đồng/người/tháng.

Nông dân tỷ phú, vì cộng đồng và an sinh xã hội

Thành công của ông Huỳnh Thanh Lâm không chỉ thể hiện ở những con số tài chính ấn tượng mà còn ở sự đóng góp tích cực cho cộng đồng. Ông không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn luôn tâm niệm phải giúp đỡ bà con trong vùng cùng vươn lên.

Từ khi thành lập Tổ hợp tác và nay là HTX, ông Lâm đã hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật cho hơn 50 hộ dân trong và ngoài xã chuyển đổi sang trồng sầu riêng, giúp họ phát triển kinh tế gia đình và thoát nghèo bền vững.

Những kinh nghiệm quý báu được ông chia sẻ không ngần ngại, từ việc cải tạo đất, chăm sóc cây đến việc tìm đầu ra cho sản phẩm.

Bên cạnh đó, ông Lâm còn là một trong những hạt nhân tiêu biểu của phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương. Ông đã tích cực vận động và đóng góp kinh phí cùng ngày công để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội.

Cụ thể, vào năm 2020, ông đã vận động làm được 3.700m đường nông thôn và năm 2021 là 1.700m đường ngang, với tổng kinh phí đóng góp 80 triệu đồng và hơn 100 ngày công lao động.

Ông còn đóng góp 1.000kg gạo và 100 phần quà (trị giá 75 triệu đồng) để hỗ trợ các hộ dân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Ông cũng là một thành viên tích cực trong việc đảm bảo an ninh trật tự và bảo vệ môi trường.

Ông đã hỗ trợ 12 triệu đồng để xây dựng mô hình camera an ninh, đồng thời thường xuyên vận động bà con thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật đúng quy định và dọn dẹp cảnh quan môi trường.

Mỗi năm, ông đều dành một phần kinh phí để tặng quà cho thanh niên lên đường nhập ngũ, thể hiện trách nhiệm công dân đối với Tổ quốc.

Ông Huỳnh Thanh Lâm là minh chứng sống cho hình ảnh người nông dân mới thời kỳ công nghiệp hóa – hiện đại hóa, năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm và luôn hướng về cộng đồng.

Thành công của ông không chỉ là của riêng bản thân mà còn là niềm tự hào của bà con nông dân Cần Thơ, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp hiện đại và bền vững. Việc được vinh danh là Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025 là phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ và những đóng góp to lớn của ông trong suốt thời gian qua.

Thành tích nổi bật của ’Nông dân Việt Nam xuất sắc 2025’ Huỳnh Thanh Lâm:
- Bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương: Có thành tích tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh (năm 2022).
- Bằng khen của Chủ tịch UBND TP Cần Thơ: Đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua chào mừng 20 năm thành lập thành phố (năm 2023).
- Bằng khen của Hội Nông dân TP Cần Thơ: Thành tích xuất sắc trong công tác Hội và phong trào nông dân (năm 2023); Tiêu biểu, xuất sắc trong sản xuất, kinh doanh (năm 2024); Có thành tích đóng góp cho hoạt động của Câu lạc bộ Nông dân tỷ phú (năm 2025).
- Bằng khen Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp thành phố: Giai đoạn 2021-2025.
- Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025: Được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam công nhận là 1 trong 63 gương mặt tiêu biểu trên cả nước.
- Các giấy khen khác: Đạt nhiều giấy khen từ UBND huyện Phong Điền và UBND xã Nhơn Nghĩa cho những thành tích xuất sắc trong lao động sản xuất, xây dựng nông thôn mới và an sinh xã hội.